Czy kiedykolwiek zastanawialiście się jak działa Wasza pamięć? Co wpływa na to, że jesteście w stanie pamiętać niektóre wydarzenia przez długie lata, a inne w piorunującym tempie ulatują z głowy? Aby zrozumieć jak bardzo zawiły jest to proces zapoznaj się z poniższym artykułem! Tyle ciekawych informacji, a jest to dopiero pierwsza część artykułu! W kolejnym etapie podzielimy się z Wami wiedzą jak ulepszyć pamięć, aby nauka była bardziej efektywna i zajmowała mniej czasu. Konkretna dawka informacji, z którą warto się zapoznać.
Życzymy miłej lektury!
Czym jest pamięć?
Każdego dnia, mamy sporo zadań do wykonania. Często tempo naszego życia jest na tyle szybkie, że na bieżąco zapominamy o różnych sprawach, które przypominają się nam dopiero po upływie dłuższego czasu. Zaniedbywane obowiązki szkolne, domowe czy zadania na zajęcia dodatkowe np. korepetycje, sprawia, że jesteśmy na siebie źli lub siedzimy do późna by nadrobić zaległości. Czy da się ulepszyć ten proces, aby natychmiast przypominać sobie potrzebne informacje, szybko kojarzyć fakty lub zapamiętywać nowe?
Zanim jednak przeanalizujemy czynniki, które mogą poprawić naszą pamięć, poznajmy jej definicję oraz procesy na jakie dzieli się nasze zapamiętywanie.
Pamięć to wieloetapowy i bardzo dynamiczny proces, który zaczyna się od zakodowania informacji. Dzięki nowemu bodźcowi, który poczujemy, usłyszymy lub zobaczymy rozpoczynamy proces zapamiętywania informacji. Proces ten dzieli się na następujące trzy etapy: zapamiętywanie, przechowywanie i odtwarzanie. Wzmacnianie swojej pamięci może odnosić się do każdego etapu, będzie lepiej działać gdy każde ogniwo jest mocne. Te trzy procesy dotyczą zarówno pamięci krótkotrwałej, jak i długotrwałej.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała pozwala nam zachować pewną ilość informacji w krótkim czasie, następnie czasowo zachowuje przetworzone informacje, które potem albo szybko zanikają albo zamieniają się w pamięć długotrwałą. Pamięć ta ma dwie główne właściwości: ograniczoną pojemność i kończący się czas trwania. Zapamiętujemy informacje na krótko bez znacznego wysiłku i łatwo sobie je przypominamy. Przez jakiś czas doskonale pamiętamy ile zapłaciliśmy za lody, ale po jakimś czasie w pamięci nie pozostaje nam nic prócz wspomnienia ich smaku. Nowe informacje powodują konieczność usuwania tych starych.
Pamięć długofalowa
Potrzebny jest tu większy wysiłek, aby informacja znalazła się w pamięci długofalowej. Czasami trzeba włożyć w to mniej energii np. raz przeczytany tekst będziemy dobrze pamiętać, ale niejednokrotnie trzeba powtarzać kilka razy materiał, aby skutecznie go zapamiętać. Ma ogromną pojemność – nowe informacje łączą się ze starymi, a końcowym rezultatem jest np. to, że pamiętamy jak mówić, zachowywać się i jak np. kierować samochodem. Nie wykorzystujemy w pełni jej możliwości, posiada rezerwy na nieprzewidziane okoliczności, a sprawność jej funkcjonowania zależy od wielu czynników.
Proces zapamiętywania
Jednym z niezbędnych elementów w procesie zapamiętywania jest to jak istotna jest dla nas dana rzecz. Nasz mózg wybiera te informacje, które są z naszego punktu widzenia ważne. To czy z łatwością zapamiętamy i na jak długo informację lub czy w krótkim czasie zapomnimy ją, zależy od sposobu jej odbioru. Dla przykładu – czytaliśmy lekturę w pośpiechu, przez to mało z niej potem zapamiętaliśmy, a w momencie kiedy w skupieniu zapoznaliśmy się z treścią książki i pamiętaliśmy wiele szczegółów. Dlatego, aby wiadomość była zapamiętana musi być ważna, zostać w odpowiedni sposób przekazana i zgłębiona.
Na proces zapamiętywania mają również wpływ nasze predyspozycje i sposób postrzegania świata, dlatego często wyróżnia się, różne kategorie pamięci (oraz przy każdej z nich różne metody na lepsze zapamiętywanie):
- pamięć wzrokową, tzw. wzrokowcy- przy której osoby lepiej przyswajają wiedzę w formie graficznej – mapy myśli, schematy, wykresy, fiszki z obrazkami i karty memo będą bardzo pomocne;
- pamięć słuchową, tzw. słuchowcy- przy której najlepiej uczyć się słuchając i mówiąc – dużo czytania na głos i powtórki ustne będą dobrym nawykiem;
- pamięć dotykowa, przy której uczeń zapamiętuje odczucia emocjonalne, a odpowiednia atmosfera jest kluczem do efektywnej nauki. Przy przyswajaniu wiedzy sprawdzi się u niego: śpiewanie piosenek, odgrywanie scenek, rysowanie, czy też tworzenie zapisków na marginesie strony,
- pamięć węchowa – może nie ma bezpośredniego powiązania z nauką, ale można wykorzystać ją do wprowadzenia odpowiedniego nastroju podczas nauki, poprzez użycie np. kadzideł lub zaparzenie intensywnie pachnącej herbaty, które wprowadzą w odpowiedni nastrój skupienia;
Już wiemy jak działa cały proces zapamiętywania i od czego zależy jak szybko i na jak długo zapamiętujemy konkretną informację. W kolejnej części (pt. 8 sposobów na lepszą pamięć) poznamy sposoby na ulepszenie tego procesu, aby nauka stała się bardziej efektywniejsza i zajmowała mniej czasu.
Zobacz także nasze sprawdzone sposoby na lepsze zapamiętywanie.
